Układ Słoneczny – układ planetarny, składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich. Ciała te, to osiem planet, przynajmniej 166 ich księżyców, co najmniej pięć planet karłowatych i ich sześć znanych księżyców a także miliardy małych ciał Układu Słonecznego, do których zalicza się planetoidy, obiekty pasa Kuipera, komety, meteoroidy i pył okołoplanetarny.
Merkury – najmniejsza i najbliższa Słońcu planeta Układu Słonecznego. Jako planeta wewnętrzna znajduje się dla ziemskiego obserwatora zawsze bardzo blisko Słońca, dlatego jest trudna do obserwacji. Mimo to należy do planet widocznych gołym okiem i była znana już w starożytności. Merkurego dojrzeć można jedynie tuż przed wschodem lub tuż po zachodzie Słońca.
Charakterystyka fizyczna
Średnica na równiku= 4879,4 km
(0,383 Ziem)
Powierzchnia =7,5×107 km²
(0,147 Ziem)
Objętość= 6,1×1010 km³
(0,056 Ziem)
Masa= 3,3302×1023 kg
Gęstość= 5,427 g/cm³
Przyspieszenie grawitacyjne na równiku =3,701 m/s²
(0,376 g)
Wenus – druga według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego. Wenus jest trzecim pod względem jasności ciałem niebieskim po Słońcu i Księżycu widocznym na niebie. Ponieważ obserwacje tej planety są możliwe tylko wieczorem i rano, nazywana jest także: Jutrzenką, Gwiazdą Poranną lub Gwiazdą Wieczorną (starożytni Grecy nazywali ją odpowiednio: Phosphorus i Hesperos). Jest skalnym globem osnutym gęstymi chmurami, które odbijają większość światła słonecznego. Żółtawy kolor chmur atmosfery pochodzi od kwasu siarkowego. Nie posiada naturalnego satelity (odkryto jednak planetoidę 2002 VE68 o średnicy około pół kilometra, pozostającą w rezonansie orbitalnym 1:1 z Wenus z tej racji mogącej być nazywaną quasi-księżycem Wenus). Znak Wenus oznacza płeć kobiety. Jej nazwa wzięła się od rzymskiej bogini miłości, Wenus.
Średnica wokół równika=12 103,7 km
(0,949 średnicy Ziemi)
Powierzchnia=4,60×108 km²
(0,902 powierzchni Ziemi)
Objętość=9,28×1011 km3
(0,857 objętości Ziemi)
Masa=4,8685×1024 kg
(0,815 masy Ziemi)
Gęstość=5,204 g/cm³
Przyspieszenie grawitacyjne na równiku=8,87 m/s2
(0,904 g)
Ziemia (łac. Terra) − trzecia licząc od Słońca, a piąta co do wielkości planeta Układu Słonecznego. Pod względem średnicy, masy i gęstości jest to największa planeta skalista Układu.
Średnica równikowa=12 756,2 km
Średnica biegunowa=12 713,6 km
Przeciętna średnica=12 742 km
Spłaszczenie=0,00335
Przeciętny obwód=40 041,455 km
Powierzchnia=
510 072 000 km²
148 940 000 km² lądu (29,2%)
361 132 000 km² wody (70,8%)
Objętość=1,08321×1012 km³
Masa=5,9736×1024 kg
Gęstość=5,515 g/cm³
Przyspieszenie ziemskie średnie=9,80 m/s²
Mars – czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego. Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny – Marsa. Zawdzięcza ją swej barwie, która przy obserwacji wydaje się być rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym z pożogą wojenną. Postrzegany odcień wynika stąd, że powierzchnia planety jest pokryta tlenkami żelaza. Mars posiada dwa niewielkie księżyce o nieregularnych kształtach – Fobosa i Deimosa – prawdopodobnie są to dwie planetoidy przechwycone przez pole grawitacyjne planety. Przypuszcza się, że mogło na niej kiedyś powstać życie, jednak obecnie nie ma na to solidnych dowodów.
Średnica równikowa=6 804,9 km
(0,533 Ziemi)
Średnica biegunowa=6 754,8 km
(0,531 Ziemi)
Spłaszczenie=0,00736
Powierzchnia=1,448×108 km²
(0,284 Ziemi)
Objętość=1,638×1011 km³
(0,151 Ziemi)
Masa=6,4185×1023 kg
(0,105 Ziemi)
Gęstość=3,934 g/cm³
Przyspieszenie grawitacyjne na równiku=3,69 m/s²
(0,376 g)
Jowisz – piąta w kolejności oddalenia od Słońca i największa planeta Układu Słonecznego. Posiada wiele księżyców (odkryto 63) oraz system pierścieni. Jowisz wraz z Saturnem, Uranem i Neptunem to planety gazowe, czasem nazywane również planetami jowiszowymi.
Średnica równikowa=142 984 km
(11,209 Ziemi)
Średnica biegunowa=133 709 km
(10,517 Ziemi)
Spłaszczenie=0,064 87
Powierzchnia=62,1796×109 km2
(120,5 Ziemi)
Objętość=142,55×1013 km3
(1321,3 Ziemi)
Masa=1,8987×1027 kg
(317,8 Ziemi)
Gęstość=1,33 g/cm3
Przyspieszenie grawitacyjne
na równiku=24,79 m/s2
(2,530 g)
Saturn - szósta planeta Układu Słonecznego według oddalenia od Słońca. Jest to gazowy olbrzym, drugi pod względem masy i wielkości po Jowiszu, a przy tym paradoksalnie o najmniejszej gęstości ze wszystkich planet całego Układu Słonecznego. Saturn znany był już w świecie starożytnym. Charakterystyczną jego cechą są pierścienie składające się głównie z lodu i (w mniejszej ilości) z odłamków skalnych. Obecnie znamy 61 naturalnych satelitów Saturna (3 niepotwierdzone ostatecznie). Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego boga - Saturna.
Średnica równikowa=120 536 km
(9,449 Ziemi)
Średnica biegunowa=108 726 km
(8,552 Ziemi)
Spłaszczenie=0,097 96
Powierzchnia=4,27×1010 km2
(83,703 Ziemi)
Objętość=7,46×1014 km3
(763,59 Ziemi)
Masa=5,68460 ×1026 kg
(95,162 Ziemi)
Gęstość=0,687 30 g/cm3
(mniejsza niż wody)
Przyspieszenie grawitacyjne
na równiku=8,96 m/s2
(0,914 g)
Uran – siódma w kolejności od Słońca planeta Układu Słonecznego. Jest także trzecią największą i czwartą najmasywniejszą planetą naszego systemu. Należy do grupy gazowych olbrzymów. Nazwa planety pochodzi od greckiego boga Uranosa. Stanowi to wyjątek, gdyż wszystkie pozostałe planety noszą imiona bóstw rzymskich. Symbolami Urana są ♅ (Unicode U+2645, w astrologii) oraz (w astronomii). Posiada 27 odkrytych księżyców.
Średnica równikowa=51 118 km
(4,007 średnice Ziemi)
Średnica biegunowa=49 946 km
(3,929 średnice Ziemi)
Spłaszczenie=0,0229
Powierzchnia=8,084×109 km2
(15,849 powierzchni Ziemi)
Objętość=6,834×1013 km3
(63,086 objętości Ziemi)
Masa=8,6832×1025 kg
(14,536 mas Ziemi)
Gęstość=1,318 g/cm3
Przyspieszenie grawitacyjne
na równiku=8,69 m/s2
(0,886 g)
Neptun – ósma i ostatnia[2] planeta Układu Słonecznego. Trzecia planeta pod względem masy po Jowiszu i Saturnie. Jej jasność nie przekracza 7,6m. Posiada 13 odkrytych księżyców, spośród których największy jest Tryton. Nazwa tej planety pochodzi od rzymskiego boga – władcy mórz – Neptuna. Zalicza się do planet gazowych, zwanych gazowymi olbrzymami. Jego symbolem jest trójząb – broń Posejdona – odpowiednika Neptuna w mitologii greckiej.
Średnica w płaszczyźnie równika=49 500 km
Powierzchnia=7,619×109 km²
(14,937 Ziem)
Objętość=6,2526×1013 km³
Masa=1,0243×1026 kg
Gęstość=1,638 g/cm³
Przyspieszenie grawitacyjne na równiku=11,00 m/s²
(1,122 g)